زندگینامه: حجت الاسلام محمد هاشم اکبری (1304-1370 ش) عالم متقی و خدمت گزار
حجت الاسلام محمد هاشم اکبری فرزند حسین معروف به «آخوند کربلایی» در سال 1304ش، در منطقه زاولی سیابغل در یک خانواده متدین و مذهبی چشم به جهان گشود. زمانی که محمد هاشم کودکی خورد سال بود پدرش به دلیل ستم دولت وقت و گرفتن مالیات زیاد، از زادگاه خویش به ولسوالی جاغوری قریه انگوری» هجرت کرد دیری نگذشت که پدرش دار فانی را وداع گفت. محمد هاشم تحت سرپرستی برادر بزرگش «حاجیآخوند» و مادرش که زنی زحمتکش و متدینه بود قرار گرفت.
محمد هاشم، خواندن، نوشتن و قرائت قرآن کریم را در مکتب خانه محل فرا گرفت. سپس در حوزه علمیه «شیخ محمد جمعه فاضل» در انگوری مشغول تحصیل شد علم صرف و مقداری از علم نحو را در آنجا تلمذ کرد. بعد از آن علم منطق معانی و بیان و قسمتی از علم نحو را نزد شیخ «خربید» آموخت. پس از آنکه برادرش حاجی آخوند بنا به دعوت مردم زاولی به زادگاهش برگشت، محمد هاشم اکبری نیز به زاولی باز گشت و مدت پنج سال در آنجا به آموزش و ترویج مسائل دینی پرداخت. عشق و علاقه زیاد به ادامه تحصیل علوم دینی و کسب مدارج بالاتر ، محمد هاشم اکبری را واداشت به خارج از کشور سفر کند. او به مشهد مقدس عزیمت کرد و مدتی در حوزه علمیه آن شهر مقدس به کسب علوم دینی پرداخت. سپس به زادگاه خویش برگشت و به خدمات علمی و تبلیغی مشغول شد.
خدمات فرهنگی و اجتماعی:
ایشان علاوه بر تبلیغ و ارشاد مردم خدمات ارزنده فرهنگی و اجتماعی انجام داد که به برخی از آن ها اشاره می شود:
1. تأسیس مدرسه علمیه بعد از بازگشت به وطن به تاسیس مدرسه علمیه در قریه «حاجی محمد» زاولی و تربیت طلاب علوم دینی اقدام کرد و مشغول فعالیت آموزشی شد.
2. مدیریت مکتب خانه ها سرپرستی چندین مکتب خانه در مناطق مختلف ارزگان خاص را عهده دار شد و به تربیت شاگردان و آموزش علوم دینی و مسائل اعتقادی پرداخت.
3. مشارکت فعال در احداث منطقه جدید ششیر از سال 1345 ش در حدود 15 سال از عمر خویش را صرف تاسیس یک منطقه جدید به نام جوی ششیر در ارزگان خاص کرد. در این فعالیت به همراه سه نفر از افراد با نفوذ ارزگان خاص آقایان مرحوم شیح میراحمد میرزایی، حاجی خان و حاجی رحم الدین دشت بزرگی را با کشیدن نهر بزرگ آباد کردند. این اقدام یک خدمت بزرگ برای مردم بود. که در آن حدود 500 خانوار که زمین و املاک نداشتند زمین دار شدند محمد هاشم اکبری به همراهی سه نفر یاد شده مدیریت و سرپرستی این کار را به عهده داشتند.
4. نقش فعال در بیداری مردم در جریان انقلاب اسلامی افغانستان مرحوم آخوند کربلایی سهم و نقش فعالی داشت. او به روشنگری و تجهیز جوانان زیادی پرداخت و در قیام آنها علیه حکومت کمونیستی و اشغالگران تلاش قابل توجهی از خود نشان داد.
5. تاسیس پایگاه های نظامی سیاسی و فرهنگی مرحوم آخوند کربلایی در دوران جهاد و مقاومت مردم مسلمان افغانستان در منطقه ششیر ارزگان خاص پایگاههای نظامی سیاسی و فرهنگی تاسیس کرد. این پایگاه ها در جهت حفظ امنیت منطقه نقش مهمی داشت و نیز به ترویج مسائل فرهنگی می پرداخت نیروهای رزمی به جنگ علیه اشغالگران شوروی اعزام میکرد. با تأسیس این پایگاه ها امکانات فرهنگی و نظامی زیادی از کشورهای همسایه و مسلمان به خصوص جمهوری اسلامی ایران برای مردم منطقه جذب کرد.
6. رونق بخشیدن به حوزه علمیه ارزگان خاص (سیدان) حوزه علمیه سیدان ارزگان خاص در دوران جهاد از رونق خاصی برخوردار شد کمکهای مالی از سوی کارگران و مهاجران مقیم ایران برای مرحوم محمد هاشم اکبری ارسال میشد و ایشان صرف حوزه علمیه و کارهای فرهنگی میکرد.
7. عضویت در شورای روحانیت ارزگان خاص در دهه شصت و در اوج جهاد و مقاومت در ارزگان خاص شورای روحانیت متشکل از تمامی علمای بانفوذ منطقه تاسیس شد که مرحوم آخوند کربلایی در آن حضور فعال داشت. این شورا نقش قابل توجهی در مدیریت منطقه داشت و حوزه علمیه ارزگان خاص تحت نظر این شورا اداره می شد.
8. تأسیس حوزه علمیه ارزگان خاص (ششیر) أخواد کربلایی با همکاری فرزند برادرش اسدالله افضلی در منطقه جوی جدید شفیر ارزگان خاص حوزه علمیه دیگری را تاسیس کرد و به تربیت شاگردان زیادی از نقاط مختلف ارزگان پرداخت.
9. تلاش در جهت برقراری مسلح در منطقه مرحوم اکبری برای صلح در منطقه تلاش زیادی کرد. او به خاطر برقراری صلح در ارزگان خاص و جلوگیری از تشنجات بین شیعه و متلی، سفرهای زیادی را به عربی جاغوری و مالستان انجام داد. در جلسات بسیاری با اینکه حتی هیچ امنیت جانی نداشت صرفاً برای برقراری صلح شرکت می کرد.
ویژگی های اخلاقی:
مرحوم آخوند کربلایی ویژگی ها و اوصاف بسیار شایسته ای داشت. در زهد و تقوا معروف بود. در مسلال بیت المال بسیار محتاط و سخت گیر بود. او به هیچ وجه حاضر نبود مقدار اندکی از بیت المال را برای مصارف شخصی خود اختصاص دهد. زمانی که از دنیا رحلت کرد پولی که برای درمان و خرج کفن و دفن او شده بود. فرزند ارشد ایشان آقای محمد ظاهر اکبری از دیگران قرض کرده بود.
وفات مرحوم آخند کربلایی
آخر الامر، مرحوم آخوند کربلایی پس از یک عمر تلاش و خدمت، در اثر بیماری در سال 1370 ش، در سن 66 سالگی در منطقه شش برجه ارزگان خاص، دار فانی را وداع گفت و در منطقه «سه پای» به خاک سپرده شد. روحش شاد و یادش گرامی باد.
تهیه کننده: نجیب الله نوری(نوه برادر مرحوم هاشم کربلایی)
